بسم الله الرحمن الرحیم

لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم

قال الله تبارک وتعالی: يا أيها الذين آمنوا اتقوا الله وكونوا مع الصادقين» (توبه ،119)

ای کسانی که ایمان آورده اید از[مخالفت فرمان] خدا بپرهیزید و با صادقان باشید.

مقدمه

همان طور که در جلسات قبلی مطرح کردیم،یکی از مباحث سورۂ نور بحث مذمت شایعه پراکنی، تهمت زنی و آبروریزی است .داستان تهمت به همسر پیامبر صلی الله علیه و آله را گفتیم.

آیه 23 سوره نور یک اصل کلی را بیان می کند. هرچند این آیه در ارتباط با داستان افک نازل شده، ولی یک قانون کلی بوده و تنها مربوط به زنان پیامبر نیست.

قرآن می فرماید: إِنَّ الَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَناتِ الْغافِلاتِ المُؤْمِناتِ لُعِنُوا في الدُّنيا وَالآخِرَةِ وَلَهُم عَذَابٌ عَظِيمٌ» (نور،23.)

کسانی که زنان پاکدامن و بی خبر(از هرگونه آلودگی) و مؤمن را متهم می سازند،در دنیا و آخرت از رحمت الهی بدورند و عذاب بزرگی برای آنهاست.

کسانی که زنان شوهردار و پاکدامن و با ایمان را به فحشاء و فساد متهم کنند،دو عذاب دارند:

1- خدا آنها را در دنیا و آخرت لعنت می کند.لعنت یعنی دوری از رحمت خدا.

2- عذاب بزرگ در انتظارشان است؛چون گناهان شان بزرگ بوده است و آبرو ریخته اند.

این آیه سه ویژگی برای زنان مورد اتهام ذکر کرده: محصنات، مؤمنات ،غافلات.

مرحوم علامه طباطبایی رحمة الله می گوید:

محصنه: یعنی زن شوهردار ؛ولی بعضی از مفسرین گفته اند: محصنات یعنی زنان پاکدامن و عفيف.

غافلات: زنانی که از آلودگی بری هستند و به آنها تهمت می زنند.

مؤمنات:اگر کسی به زنان با ایمان بی خبر از همه جا و عفیف نسبت ناروا بدهد و تهمت بزند،هم عذابی سخت دارد و هم در دنیا و آخرت مورد لعنت است.

داستان بیت الطشت

در مسجد کوفه،مکانی به نام بیت الطشت است.که دو رکعت نماز دارد.داستان بیت الطشت از این قرار است که برادران یک دختر جوان پاکدامن به او تهمت زدند.امیرالمؤمنین علیه السلام در آن مکان این قصه را با کرامتی شگفت آور حل کرد.

این جریانات در مدینه و مکه مکرر پیش می آمد.الآن نیز همین گونه است و متأسفانه آبروی افراد را می ریزند.

برخی دختران جوان به راحتی فریب می خورند و در دام افراد شیّاد می افتند.ممکن است برخی از رابطه حرام نباشد اما شیّادان اقدام به گرفتن فیلم های خصوصی می کنند و بعد این ها را وسیله باج گیری قرار می دهند.دختران جوان حواسشان خیلی جمع باشد که با هر کسی رابطه نداشته باشند و با نامحرم طرح دوستی نریزند.فراوان می شنویم که براثر بی مبالاتی یک زن همسردارو پخش شدن فیلم و عکسش در فضای مجازی،آبروی خانواده ای از بین رفت.

گواهی اعضای بدن

آیه 24 سوره نور می فرماید: يَوْمَ تَشْهَدُ عَلَيْهِمُ السَّنَتُهُمْ وأَيْدِيهِمْ وَأَرجُلُهُم بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ» (نور،24.)

در آن روز زبان ها و دست ها و پاهایشان برضدّ آنها به اعمالی که مرتکب می شدند گواهی می دهد!

روز قیامت اعضای بدن گنه کاران شهادت می دهد که چه کار کردند.زبان و دست و پا شهادت می دهد. در روز قیامت زبان به اختیار من و شما نمی چرخد؛ بلکه گناهان خودش را می گوید.دست و پا هم گناهان خودشان را می گویند.

مواقف قیامت

شخصی نزد امیرالمؤمنین علیه السلام آمد و گفت: من در قرآن دچار تناقض شدم.

یک جا می خوانیم که می فرماید:روز قیامت زبان ها را می بندیم و کسی حرف نمی زند.اما در جای دیگر می خوانیم که زبان حرف می زند و شهادت می دهد.سپس در جای دیگر می خوانیم هیچ کس حق ندارد صحبت کند مگر آن که خدا اجازه بدهد.معنی این ها چیست؟

امیرالمؤمنین جواب مفصلی به او داد و در پایان آن مرد گفت:من را راحت کردی؛جواب خوبی بود.

خلاصه پاسخ حضرت این است که:مواطن قیامت فرق می کند.در بعضی ازمواطن قیامت فقط فرشته ها شهادت می دهند.همان طور که در دادگاه وقتی قاضی حرف می زند هیچ کس نباید حرف بزند.اما در جایی به شما می گوید:نوبت شماست. پس در دادگاه، هم ممنوعیت صحبت داریم،هم اجازه صحبت.

حضرت فرمود:در برخی جاهای روز قیامت فرشته ها حرف می زنند و به شما اجازه صحبت نمی دهند.اما در جاهایی می گویند:خودت هم بگو.و زبان شروع به گفتن می کند.

نکته بعد این است که از روایات استفاده می شود این شهادت دست و پا برای مؤمن نیست؛چون وقتی پرونده انسان مؤمن را می آورند،می گوید:قبول دارم.این شهادت دست و پا برای انسانی است که منکر می شود: فَإِنَّهَا نَزَلَتْ فِي قَوْمٍ يَعْرِضُ عَلَيْهِمْ أَعْمَالُهُمْ فَيُنْكِرُونَهَا فَيَقُولُونَ مَا عَمِلْنَا مِنْهَا شَيْئاً فَيَشْهَدُ عَلَيْهِمْ» (بحارالانوار،ج 7،ص312)

این آیه که می گوید:دست و پا و زبان آنها علیه خودشان شهادت می دهد برای گروهی است که وقتی اعمالشان عرضه بر آنها می شود منکر آن می شوند

و می گویند:ما هیچ کدام از این کارها را نکردیم.آن وقت اعضای بدنشان شروع به شهادت دادن می کند.

قرآن می فرماید: وَ نَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ أَعْمى» (طه،124.)

و روز قیامت او را نابینا محشور می کنیم.

همان طور که شما به کسی که ترسیده است می گویید:از رنگت معلوم است که ترسیدی.

شاهدهای روز قیامت

روز قیامت یازده شاهد دارد.گواهان روز قیامت گواهانی هستند که نمی توان گواهی شان را انکار کرد.

1-پیامبر خدا صلی الله علیه و آله

یکی از این شاهدهای روز قیامت پیامبر خدا صلی الله علیه و آله است.مرحوم طبرسی در مجمع البیان داستانی نقل می کند و می نویسد:پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله گاهی به عبدالله بن مسعود می فرمود:قرآن بخوان تا من گوش بدهم؛زیرا اثری در شنیدن است.عبدالله بن مسعود شروع به خواندن می کرد و وقتی به این آیه می رسید:وَجِئْنَا بِكَ عَلَى هَؤُلاَءِ شَهِيداً» (نسا ،41) شاهد و گواهی(بر اعمالشان)می آوریم .

پیامبر!در روز قیامت باید براعمال امتت شهادت بدهی، می فرمود:کافی است.

اشک می ریخت. چشمان پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله پراز اشک می شد و مثل باران اشک می ریخت.می گفتند:آقا!چرا گریه می کنید؟می فرمود:چگونه شهادت بدهم که بعضی از امت من چه کارهایی کرده اند!

مرحوم طبرسی رحمة الله می گوید:شاهد که گناه نکرده است؛پیامبر صلی الله علیه و آله فقط گواهی می دهد.ایشان می نویسد:وقتی شاهد اشک می ریزد پس وای برما که مشهود عليه هستم.

2-زمین

شاهد دوم زمین است.زمین هم شهادت می دهد.

امام صادق علیه السلام فرمود: وَصَلوا مِنَ المَساجِدِ في بِقاعٍ مُختَلِفَةٍ فَإِنَّ كُلَّ بُقْعَةٍ تَشْهَدُ لِلْمُصَلَّى عَلَيْهَا يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ» (الأمالی للصدوق،ص359؛)

در مسجدهای مختلف نماز بخوانید و در مسجد هم در مکان های مختلف بایستید؛چون هر مکانی روز قیامت شهادت می دهد که این شخص روی من نماز خواند.

وقتی امیرالمؤمنین علیه السلام وارد بیت المال بصره شد. روی زمین نشست و فرمود:ای زمین! شهادت بده که من نگذاشتم پول ناحق در این بیت المال بیاید و نگذاشتم ناحق توزيع بشود.ای زمین! تو شهادت بده که علی چیزی برای خودش بر نداشت.

هنگامی که امام حسن مجتبی علیه السلام صبح روز بیست و یکم ماه رمضان (پس از شهادت امیر المؤمنین) روی منبر نشست با چشمان اشک بار فرمود:پدرم در حالی از دنیا رفت که هیچ درهم و دیناری از خودش باقی نگذاشته بود.تمام پولی که از او باقی مانده هفتصد درهم است که با آن می خواست خادمی برای خانه خود بخرد. (الأمالی للصدوق ،ص 318؛)

امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:مسئولیت در گردن توامانت است،نه این که طعمه ای باشد.

زمین چگونه در روز قیامت شهادت می دهد؟نمی دانیم.اما برای نمونه در تاریخ آمده است که سنگ ریزه در دست پیامبر صلی الله علیه و آله به حرف آمده و به رسالت آن حضرت شهادت داده است.

حجرالاسود به اذن امام به حرف آمده و به امامت امام سجاد علیه السلام شهادت داده است.( بحارالانوار،ج 46،ص113) خدا در درخت ایجاد صوت کرد و با حضرت موسی علیه السلام صحبت کرد.

به هر حال،خداوند به گونه ای از زمین گواهی می گیرد.

3-زمان

شاهد سوم زمان است.پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: سَيِّدُ اَلْأَيَّامِ يَوْمَ اَلْجُمُعَةِ وَ هِيَ شَاهِدٌ» (روضة الواعظین،ج2،ص331).

آقای روزها روز جمعه است و روز جمعه شهادت می دهد.

پس زمان هم یکی از شاهدان روز قیامت است.محتضر تمام زندگی اش را در لحظه جان دادن می بیند و آن وقت غصه می خورد؛ولی کاری از او برنمی آید و نمی تواند برگردد.

یکی از ابزارهایی که ائمه ما،پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله برای تبلیغ دین استفاده می کردند همین ابزار بوده است؛یعنی یاد قیامت،مرگ و یاد معاد.

سخت جان دادن برخی مسلمانان

امیرالمؤمنين علیه السلام چشم درد شدیدی داشت.پیامبر صلی الله علیه و آله بعضی شب ها نماز شبشان را کنار امیرالمؤمنین علیه السلام می خواندند تا از ایشان مراقبت کنند.پیامبر در یکی از همین شب ها (یا روزها) پرسید:علی جان!حالت چطور است؟

گفت:یا رسول الله!این چشم درد خیلی شدید است.پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:على جان! بگذار برایت مطلبی بگویم.سپس مطلبی گفتند که امیرالمؤمنین علیه السلام بلند شد نشست و عرض کرد:یا رسول الله!چشم دردم را فراموش کردم!

فرمود:على جان!وقتی فرشته مرگ می آید جان کافر را بگیرد مثل میخی که آتشین باشد از میان گوشت بیرون برود.جان دادنش آن قدر سخت است که به این شکل جان از بدنش خارج می شود.

امیرالمؤمنین علیه السلام سؤال کرد:یا رسول الله! شما فرمودید مشرک و کافر؛آیا مسلمان و مؤمنی هم هست که جانش این طور سخت گرفته شود؟ فرمود: آری على جان!سه گروه مانند کافر جان می دهند:

1-«حَاكِمٌ جَائِرٌ»؛حاکم ستم گر؛مانند همین حاکمانی که امروز بر کشورها حکمرانی می کنند؛مثل آل سعود و آل خلیفه که ملت بحرین را این طور آزار می دهند.

2-«وَ آكِلُ مَالِ اَلْيَتِيمِ ظُلْماً»؛کسی که حق يتيم را بخورد.قرآن یکی از دلايل انکار معاد را نادیده گرفتن حق یتیم می داند: أَرَأَيْتَ اَلَّذِي يُكَذِّبُ بِالدِّينِ * فَذَلِكَ اَلَّذِي يَدَعُ اَلْيَتِيمَ» (ماعون،2،1.)

آیا کسی که روز جزا را پیوسته انکار می کند دیدی؟او همان کسی است که یتيم را با خشونت می راند.

3- وَشَاهِدُ اَلزُّورِ»؛( الکافی،ج3،ص253) کسی که شهادت دروغ بدهد.

ظهور حقانیت خدا

آیه 25 سوره نور می فرماید: يَومَئِذٍ يُوَفِّيهم اللَّهُ دينَهُمُ الحَقَّ وَيَعلَمُونَ أنَّ اللَّهَ هُوَ اَلْحَقُّ اَلْمُبِينُ» (نور،24.) آن روز،خداوند جزای واقعی آنان را بی کم و کاست می دهد؛و می دانند که خداوند حق آشکار است!

روز قیامت خدا جواب هر کسی را به حق می دهد و همه آن روز می فهمند که خدا حقّ آشکار است.خیلی از ماها حقانیت خدا را نمی بینیم؛روز قیامت صحنه ظهور حقانیت خدا است.خدا به احدی ظلم نمی کند؛هرکس نتیجه اعمال خودش را خواهد دید.